Op donderdag 25 september was er op het TBL een documentaire over Edith Stein te zien. Rond 1967 werd de Edith Stein Mavo gebouwd. De school, die later met het TBL is gefuseerd, is inmiddels gesloopt om plaats te maken voor een woonflat aan de Nieuwe Hescheweg.
Het beeld ter nagedachtenis aan Edith Stein mocht blijven bestaan.
In 1998 werd de tot de rooms-katholieke kerk bekeerde Duitse jodin Edith Stein heilig verklaard. Hoewel Steins vroege werk vrij seculier was, nam religie een steeds grotere plaats in en trad ze in in het klooster in het Limburgse Echt. Vanuit het klooster werd ze door de Duitsers weggevoerd en in 1942 in Auschwitz vergast.
In NRC stond over deze film: Op bijna alle regionale zenders, en dus goed te ontvangen via de digitale televisie, werd ook een andere, al even interessante documentaire uitgezonden, Edith Stein, Echt en de waarheid, over de in Auschwitz vermoorde Joodse non die in 1994 door de vorige paus heilig werd verklaard. Documentairemaakster Frederieke Jochems sprak met Joden en katholieken over hoe Stein wordt gezien, en dat levert echt twee Edith Steins op: een wezenlijk christelijke en een wezenlijk Joodse. De onenigheid zal hem wel in het woord ‘wezenlijk’ zitten, althans in de behoefte van mensen om te willen zeggen wat iemand ‘eigenlijk’ was. Beide richtingen willen haar graag voor zichzelf hebben. RabbijnTzvi Marx stikte haast van verontwaardiging over die heiligverklaring en over de taal die christenen gebruiken om jodendom en christendom tot in feite één geheel te maken: het jodendom als de knop waaruit de bloem van het christendom ontloken is. We hoorden het hulpbisschop Everard de Jong zó proberen uit te leggen dat hij kool en geit, bloem en knop spaarde, maar rabbijn Marx wilde beslist geen knop zijn en hij zag evenmin een bloem.
De nicht van Edith Stein, een dochter van haar zuster, moest niets hebben van het eventuele ‘offer’ dat Stein gebracht zou hebben, van het ‘sterven voor ons volk’ dat ze gedaan zou hebben: „Ze stierf niet vóór haar volk,” zei zij, „ze stierf mét ze.” De enige die verzoenend sprak, was de oud-psychiater en voormalige Auschwitz-gevangene Max Hamburger, die zei: „Dat ze, als non, vermoord is als Jodin, brengt onze tradities eerder bij elkaar dan van elkaar.” Ook in deze film zag je weer goed hoe ver het allemaal weg is, dat Breslau waar Stein geboren werd, haar studie bij Husserl, het type kwesties dat ze behandelde, de manier waarop ze schreef uit Westerbork. Een andere taal, een andere wereld, andere manieren van praten en denken. „Het verleden is een vreemd land, ze doen de dingen daar anders”, zei de historicus L.P. Hartley zo terecht.
De nicht van Edith Stein, een dochter van haar zuster, moest niets hebben van het eventuele ‘offer’ dat Stein gebracht zou hebben, van het ‘sterven voor ons volk’ dat ze gedaan zou hebben: „Ze stierf niet vóór haar volk,” zei zij, „ze stierf mét ze.” De enige die verzoenend sprak, was de oud-psychiater en voormalige Auschwitz-gevangene Max Hamburger, die zei: „Dat ze, als non, vermoord is als Jodin, brengt onze tradities eerder bij elkaar dan van elkaar.” Ook in deze film zag je weer goed hoe ver het allemaal weg is, dat Breslau waar Stein geboren werd, haar studie bij Husserl, het type kwesties dat ze behandelde, de manier waarop ze schreef uit Westerbork. Een andere taal, een andere wereld, andere manieren van praten en denken. „Het verleden is een vreemd land, ze doen de dingen daar anders”, zei de historicus L.P. Hartley zo terecht.
In de documentatiemap godsdienst in de mediatheek zit de tekst van de Edith Steinlezing getiteld: Gezegend door het kruis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten